محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق شدند نمونه نیمهصنعتی دستگاه جریانسنج چندفازی سرچاهی نفت را طراحی و تولید کنند.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دکتر امید خیاط مجری طرح « طراحی و ساخت دستگاه جریانسنج چندفازی برای سامانههای سه فاز نفت-آب-گاز» در ارتباط به این طرح گفت: اجرای این طرح بر اساس نیاز و ضرورت تولید داخل کالاهای اساسی و نیازهای فناورانه صنعت نفت بوده که در شرایط فعلی تحریم می تواند به عنوان فرصتی برای تقویت صنعت داخلی و تولیدات دانش بنیان تلقی شود.
وی افزود: تولید و بهره برداری از میادین نفت و گاز نیازمند استفاده از تجهیزات اندازه گیری جریان در خروجی از چاه ها و در خط انتقال سیال است و با توجه به اینکه غالبا آب هم در سیال خروجی از چاه ها به همراه نفت، گاز و میعانات گازی وجود دارد اندازه گیری نرخ جریان هر یک از فازهای سیال اهمیت ویژه ای در بهره برداری و مدیریت مخازن و همچنین بهینه سازی تولید خواهد داشت.
وی با بیان اینکه بهترین ابزار برای این اندازهگیری استفاده از دستگاه جریانسنج چندفازی است، گفت: اندازه گیـری جریان سیال خروجی از چاه های نفت و گاز تاکنون توسط «تفکیـکگرهای آزمایشی فاز» انجام میگرفته است.
وی ادامه داد: در دو دهه گذشته با هدف حل بسیاری از مشکلات و محدودیت های بکارگیری و کاهش هزینههای عملیاتی تفکیکگرهای آزمایشی فاز، جریانسنجهای چندفازی بطور گستردهای جایگزین این تفکیکگرها شدهاند.
وی افزود: حجم و وزن بسیار کمتر، عدم نیاز به دخالت انسان در فرایند اندازهگیری و اندازهگیری پیوسته و برخط نرخ جریان سیال چندفازی از مهمترین مزایای جریانسنجهای چندفازی در مقایسه با تفکیکگرهای آزمایشی فاز به شمار میرود.
به گفته محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تعداد معدودی شرکت تولیدکننده دستگاه جریانسنج چندفازی وجود دارد که علیرغم وجود یک شرکت چینی و چند شرکت اروپایی در حال حاضر می توان این فناوری را تقریبا در انحصار شرکتهای آمریکایی دانست.
وی با بیان اینکه دانش فنی ساخت این دستگاه بدست آمده است، ادامه داد: این پروژه برای اولین بار در کشور اجرایی شده و به نتیجه رسیده است و در حال حاضر این محصول در فاز تجاریسازی با سطح آمادگی فناوری TRL-۵ است.
وی با اشاره به روش کار در این پروژه گفت: عدم امکان دسترسی به نمونه تجاری محصول در کنار عدم وجود اطلاعات فنی کافی در منابع علمی که به علت پیچیدگی فناوری محصول و انحصار چندجانبه تولید آن می باشد، گلوگاههای فنی زیادی در طراحی محصول و چالش های بسیاری در فرایند ساخت دستگاه ایجاد نمود. لذا دوره تحقیق و توسعه در این طرح حدود ۷ سال به طول انجامیده است که در نهایت منجر به کسب دانش فنی ساخت و طراحی مستقل محصول شده است.
خیاط خاطر نشان کرد: دستگاه جریانسنج چندفازی برای اندازهگیری نرخ جریان فازهای آب، نفت و گاز در جریان سیال چندفازی خروجی از چاه های نفت و گاز و در خط انتقال سیال به عنوان یک جزء ضروری در تجهیزات سرچاهی و چاه آزمایی شناخته میشود. در حالت کلی، این دستگاه میتواند بصورت دائم در مسیر سیال در موقعیت سرچاهی پایین دست کاهنده نصب شود و میزان تولید و پارامترهای سیال را بطور دقیق و پیوسته اندازه گیری کرده و در اختیار کاربر قرار دهد و همچنین این دستگاه می تواند به همراه یک چارچوب با اتصالات پایین دست و بالادست برای ونچوری و ابزار دقیق مورد نیاز آن بصورت سیار و نصب موقت در چاه آزمایی و تست های دوره¬ای تولید مورد استفاده قرار گیرد. صنعت نفت کشور کاربر اصلی این محصول است و مخاطب اصلی این دستگاه مهندسین بهره برداری هستند.
به گفته وی، پس از اتمام فاز تست میدانی دستگاه، تولید این محصول بر اساس نیاز بازار داخل و بازار منطقه آغاز خواهد شد.
وی با اشاره به مزیت های رقابتی طرح گفت: عدم امکان تامین و خریداری مستقیم این دستگاه از شرکتهای تولیدکننده خارجی و محدودیتهای فنی و هزینههای بالای تامین و نگهداری خرید غیرمستقیم محصول، هزینه تامین و نگهداری و ریسک فنی خرید جریانسنجهای چندفازی تولید شرکتهای خارجی را برای صنعت نفت و شرکت های تابعه افزایش داده است.
گفتنی است استاد راهنمای این طرح دکتر حسین آفریده عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر بوده است.
|